Maagverkleining: symptoombestrijding van obesitas?

Als er iets is dat de huidige pandemie aantoont, zijn dat vooral twee dingen. Een: we moeten duurzamer met onze planeet omgaan. En twee: overgewicht is levensgevaarlijk. Je hoort dan ook meer en meer over een maagverkleining, maar is dat echt de beste oplossing tegen de huidige obesitas epidemie? Of is een gastric bypass slechts symptoombestrijding van onze overtollige kilo’s?

Dit is een maagverkleining

Je hebt wellicht weleens gehoord van een ‘gastric bypass’. Een ingewikkelde benaming van een maagomleiding, in de volksmond beter bekend als een maagverkleining. Maar wat is dat nou precies? En wat zijn de voor- en nadelen?

Met die vragen ging ik op onderzoek uit. Zelf had ik wel eens van de term maagverkleining gehoord. Maar wat precies de reden hiervan is, hoe de ingreep wordt uitgevoerd, en wat de voor- en nadelen zijn – daar had ik geen idee van.

Dus zocht ik dat voor jullie uit. Lees snel verder en ontdek m’n bevindingen!

Disclaimer: mocht je een maagverkleining overwegen, neem dan contact op met je huisarts om de voordelen en nadelen af te wegen. De overweging is geheel persoonlijk – en wij proberen enkel te informeren vanuit onze eigen beleving.

Zo verloopt de ingreep

Wat blijkt? De term maagverkleining is nogal verwarrend. Een gastric bypass suggereert namelijk dat er sprake is van een omleiding, de bypass. Gastric staat voor maag. Een maagomleiding, dus eigenlijk.

Er is namelijk ook echt sprake van een omleiding als we het hebben over een gastric bypass. De maag wordt kleiner gemaakt, maar ook wordt je dunne darm ingekort.

Dit doen de artsen door ongeveer 45 cm onder de maag de dunne darm los te maken, en vervolgens vast te maken aan de maag direct daarboven. Hiermee wordt een grote lus van de dunne darm omzeild: alsof je voedsel vanaf nu een afsnijroute neemt.

Volgens meerdere sites duurt de ingreep ongeveer een uur. Dat valt dus wel mee, maar er gaat wel veel tijd zitten in het herstel. Ook bestaat er een aanzienlijke kans op complicaties, waarover later meer.

Maagverkleining versus maagomleiding

Waar ik in mijn onderzoekje direct op stuit is een verschil tussen een maagverkleining en een maagomleiding (de gastric bypass). Het omleiden gaat verder dan alleen verkleinen. Je kunt een maag immers ook verkleinen zonder omleiding.

De omleiding is een ingrijpendere ingreep dan een maagverkleining op zichzelf. Je maag wordt niet alleen kleiner gemaakt, maar ook je maagdarmstelsel wordt ingekort.

Werking van een maagomleiding

Maar waarom zou je een omleiding van je maagdarmstelsel willen? Deze operatie is nogal ingrijpend namelijk, en gaat dus verder dan alleen een maagverkleining.

De reden dat mensen een maagomleiding overwegen, is omdat dit óók bijdraagt aan afvallen. Een maagomleiding werkt namelijk zo: de verkorting van de dunne darm zorgt ervoor dat je lichaam slechts een deel van de voedingsstoffen opneemt. Op die manier krijg je minder calorieën binnen en val je af.

Oftewel, de patiënt heeft met een gastric bypass als het goed is sneller een voldaan gevoel bij een maaltijd en zal minder snel de neiging tot eten hebben. Je valt dus af door een korte dunne darm en een kleinere maag.

Waarom een maagverkleining?

Maar waarom zou je deze ingreep ondergaan? Want elke operatie brengt een gevaar op complicaties met zich mee. Dus wie, en waarom, nemen dit risico?

Na wat korte research kom je al snel achter de (redelijk voor de hand liggende) reden van een maagomleiding: morbide obesitas.

Dat klinkt vrij ongezellig, en dat is het ook. Dan hebben we het namelijk over niet over ‘normaal’ overgewicht, maar extreme obesitas.

En aangezien het aantal mensen met overgewicht de afgelopen jaren flink is gestegen, en zal blijven stijgen, neemt naar verwachting ook het aantal maagverkleiningen toe.

Zo kom je in aanmerking

Maar wanneer kom je eigenlijk in aanmerking voor zo’n heftige ingreep? Om in aanmerking te komen voor een maagverkleining ‘moet’ je een BMI van boven de 40 hebben, of boven de 35 in combinatie met andere medische aandoeningen.

• Minder dan 18,5 = ondergewicht
• Tussen 18,5 en 24,9 = gezond en normaal gewicht
• Tussen 25 en 29,9 = overgewicht
• Meer dan 30 = obesitas

Als je dusdanig zwaarlijvig bent, is het vaak te laat om je leefstijl (meer bewegen en gezonder eten) nog aan te passen. Want ook als je dat wél zou doen, blijft je maag in de oude staat. En daar kan een maagverkleining uitkomst bieden.

Preventief of reactief

Maar dat is slechts een van de opties. Er bestaan namelijk grofweg twee redenen waarom je een maagomleiding kan overwegen, zo blijkt.

Namelijk: of je wilt je maag laten verkleinen na veel kilo’s te zijn kwijtgeraakt.
Of je wilt je maag verkleinen, zodat je afvalt.

Nogal een wezenlijk verschil. De een is een noodzakelijk (en reactief) gevolg van een levensingrijpende prestatie, de ander is in zekere zin preventief. Je wilt voorkomen dat je meer aankomt, en gebruikt de ingreep als eerste stap naar een gezond gewicht.

‘Voor de beer geschoten is’

Als je de maag laat verkleinen om af te vallen, moet dat gepaard gaan met een aanpassing van je leefstijl. Je kunt niet op dezelfde manier doorgaan met een kleinere maag.

Dan heb je een kleinere maag, maar beweeg je alsnog te weinig, eet je teveel suikers, ongezonde vetten en te weinig groenten en fruit. Dan is het wachten op nieuwe problemen.

Daarom lijkt de logische volgorde om eerst je leefstijl aanpassen en dan (eventueel) je maag te laten verkleinen. Anders word je al ‘beloond’ voor je wordt getriggerd je leefstijl aan te passen. Een gevalletje ‘de huid niet verkopen voor de beer geschoten is’.

De gevolgen van een gastric bypass

Stel dat je extreem overgewicht hebt en een gastric bypass overweegt. Dan wil je natuurlijk ook weten wat precies het effect is. Je weet nu dat je maag kleiner wordt, en je dunne darm korter.

Maar wat is het concrete gevolg van de ingreep?

Allereerst, een gastric bypass leidt gemiddeld tot 70% verlies van het overtollige gewicht. Weeg je dus 100 kg te veel, dan raak je door een gastric bypass gemiddeld 70 kg kwijt.

Daarnaast houd je er een kleinere maag aan over. Dus ook op de langere termijn is de kans groot dat je niet meer zoveel kunt eten als daarvoor. Al zegt dit natuurlijk niks over de kwaliteit van voeding – waar de échte winst wordt behaald.

Voordelen van een maagverkleining

Eerlijk is eerlijk – er kleven ook een aantal voordelen aan de ingreep. Als je zo ver van huis bent dat je niet meer volledig op eigen kracht controle over je gewicht kunt krijgen, dan kan een maagverkleining de eerste stap in de goede richting zijn.

Zo leidt een gastric bypass tot:

• Snel gewichtsverlies;
• Lager gewicht op langere termijn;
• Gunstig effect op diabetes. (bron)

Nadelen van een maagverkleining

Maar aan elk voordeel kleeft een nadeel. En daarmee komen we bij de mogelijke problemen van de ingreep.

Een gastric bypass kan immers ook leiden tot:

• Dumpingklachten / Hypoglykemie;
• Lekkages;
• Vitamine-tekort;
• Mogelijk minder goede opname van medicatie;
• Onvoldoende gewichtsverlies;
• En zelfs… overlijden.

Geen permanente oplossing

Aan een gastric bypass kleven dus zowel voor- als (grote) nadelen. Het grote voordeel is je verminderde eetlust. Het nadeel is echter, dat je leefstijl niet wordt aangepakt met de ingreep en een kans op gevaarlijke complicaties.

Maar, niet voor niets wordt bij een maagomleiding vaak een traject aangeboden om je leefstijl aan te passen. Dit is niet slechts een ‘dieetje’ maar een jarenlange aanpak om je gezondheid te herstellen.

De combinatie van een ingreep in zowel je lichaam als je leefstijl zou goed kunnen werken. Maar de niet ongevaarlijke ingreep is alleen het overwegen waard als je lijdt onder morbide obesitas, niet als ‘simpele’ uitweg van ‘normaal’ overgewicht.

Gewicht komt deels terug

Want stel dat je jouw leefstijl niet aanpast, dan komen de kilo’s geheid terug. Zo blijkt ook dat bij veel mensen een deel van hun gewicht weer terug komt na de operatie.

Zoals we al zeiden verliezen de meeste patiënten in eerste instantie 70% van hun overgewicht. Maar in een periode van 10 jaar vallen de meesten terug naar 50% van hun overgewicht.

Dus stel je was 100 kilo te zwaar, dan verloor je heel snel 70 kg. Na een aantal jaren komen de kilo’s dan helaas weer terug, tot ongeveer 50 kg. Niet ideaal, maar beter dan de eerdere 100 kg.

Toch geeft dat wel aan dat je – ondanks een ingreep – leefstijl niet 100% in orde is.

Ervaringen van mensen met gastric bypass

Overweeg je een gastric bypass? Dan is de beste referentie natuurlijk die van mensen met ervaring. Ik heb meerdere sites afgestruind en kan zeggen dat reacties heel erg uiteen lopen.

Van mooie succesverhalen (“Ik ben er in totaal 45 kilo mee afgevallen, daarna zelf nog 20 kilo”) tot (extreme) complicaties (“Helaas kreeg ik een bloeding en moest nog een keer geopereerd worden.”).

En zelfs een mogelijke kans op overlijden (1 op de 350), en tragische verhalen daarover.

Ga niet voor symptoombestrijding

Niet geheel ongevaarlijk dus, zo’n ingreep. Het verkleinen van je maag kan medisch gezien redding bieden in uiterste gevallen.

Maar de kern van het probleem zit ‘m niet in een ’te grote’ maag. Die maag is te groot geworden. Waarom? Door teveel en te ongezond te eten.

Dé oplossing? Je leefstijl aanpassen.

En daar mag (of beter gezegd: moet) ook door de overheid op ingezet worden. Want hoe kan het dat ongezonde producten zo goedkoop en aanlokkelijk zijn, en gezonde producten duur?

Maar tot die tijd is het aan jezelf om het roer om te gooien.

Ma’s conclusie

Om weer even terug te keren naar de beginvraag: is een maagverkleining dé oplossing tegen de huidige overgewicht epidemie? Ons antwoord daarop is een stellig ‘nee’.

Want een maagverkleining lost de aanleiding van overgewicht niet op. De ingreep bestrijdt de gevolgen van te weinig beweging, ongezond eten en drinken.

Kortom, een gastric bypass pakt niet de oorzaak aan: een ongezonde leefstijl.

Voorkomen is beter dan genezen

Een harde conclusie, want dit betekent dat je overgewicht toch grotendeels zelf moet bestrijden. Al ligt er – zoals we al zeiden – ook een grote rol voor de overheid om beweging te subsidiëren, groente en fruit goedkoper te maken en alcohol, toegevoegde suikers en bewerkte producten juist duurder te maken.

Een gedeelde verantwoordelijkheid dus. Maar aangezien je over slechts een deel van die verantwoordelijkheid controle hebt, is het tijd om die te grijpen. Neem het heft in eigen hand, en begin vandaag nog met afvallen.

Gelukkig sta je er niet alleen voor. Wij helpen je maar al te graag. Je kunt ook via de verzekering een leefstijlinterventie overwegen, want een gastric bypass wil je eigenlijk ten alle tijden voorkomen. Begin alvast met afvallen, scoor het MA boek, en succes!