Wortel gezond?
- Claudia Smet
- 19 aug 2020
- 3 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 17 jul
De wortel of peen is een oranje knolgewas. Het is een gedomesticeerde versie van de wilde wortel. Naast oranje bestaat er ook een paarse, zwarte, rode, witte en gele variant. Deze groente heeft de reputatie goed te zijn voor je ogen. In elk geval verraad de kleur dat er bètacaroteen in zit. Dat is erg goed voor je gezondheid.
Wortel heeft een zoete smaak en het past in gerechten uit alle windstreken. Een frisse salade of Hollandse stamppot, wokken in een oosters gerecht of als basis voor een Italiaanse pastasaus.
Wat
Wortels, Worteltjes, Bospeen, Waspeen, Winterpeen. Een knol en stengelgroente uit de schermerbloem familie (net als selderij en peterselie).
Kopen
Een verse wortel voelt hard en niet buigzaam. Het loof moet er fris uitzien. Zonder loof kan je wortels zo’n tot 2 weken koel bewaren in een gaatjes zak.
Wanneer
Winterwortel is het hele jaar vers uit Nederland verkrijgbaar. De Hollandse bospeen of worteltjes van mei t/m oktober.
Waarom is wortel gezond?
Afvallen. Wortelen bevatten veel vezels. Hierdoor is het erg geschikt om mee te nemen als gezonde snack. Het geeft je een verzadigd gevoel.
Vezels. In 100 gram peen zit 3,4 gram vezels. Dat is ongeveer 10% van de ADH. Vezels zorgen voor een goede spijsvertering en zijn essentiële voedingsstoffen voor ons lichaam.
Vitamine A. Een wortel is echt een vitamine A bommetje. In een portie van 100 gram heb je al 166% van je dagelijkse behoefte aan vitamine A, of retinol. Vitamine A support je immuunsysteem en gezichtsvermogen. Bovendien krijg je er een mooie egale huid van.
Hart- en vaat ziekten. Het eten van voedsel rijk aan bètacaroteen verlaagt de kans op hart- en vaat ziekten met 35 tot 45%.
Obstipatie. Vezels dragen bij aan een gezonde stoelgang.
Worteltjes zijn goed voor je ogen
Fabeltje of feit? Wel degelijk de waarheid! De aanwezige bètacaroteen wordt door ons lichaam omgezet in vitamine A. Van deze vitamine is bekend dat het celgroei, de gezondheid van slijmvliezen, huid en haar bevorderd én bijdraagt aan het gezichtsvermogen.
Daarnaast zorgen worteltjes ook voor een grote hoeveelheid rodopsine. Dit paarse pigment helpt zorgt ervoor dat we bij weinig licht ook kunnen zien.
Deze waarheid heeft mythische vormen aangenomen tijdens de TweedeWereldoorlog. Er was in die tijd een groot voedseltekort, maar wortelen warenruimschoots beschikbaar. De Britse Royal Air Force vermelde dat het eten vanwortel er voor zorgt dat je ’s nachts de vijand goed kon zien. Dat geruchtheeft er voor gezorgd dat de piloten braaf hun bordje groente op aten.
En als je nu nog twijfelt of worteltjes goed zijn voor jeogen.., heb je ooit een konijn met een brilletje gezien?
Feitjes en kennis
Wanneer het een wortel of een peen is
Wortels en penen zijn verschillende benamingen voor dezelfde groente. De winterwortel (of -peen) is het hele jaar door verkrijgbaar. Deze variant is vaak groter en harder dan de wortel. Met het loof eraan wordt het verkocht als bospeen. Zonder loof en reeds schoongemaakt heet een waspeen.
Haal het maximale uit je peen
Veel van de voedingsstoffen uit de peen worden beter door je lichaam opgenomen als deze gegaard is. Daarnaast helpt vet je lichaam met het omzetten van bètacaroteen naar Vitamine A. Daarom werden worteltjes vroeger vaak met roomboter geserveerd.
Wortels koken
Snijd eerst het aanwezige loof van de peen. Het is verstandiger eerst de wortelen te wassen en dan te schrappen. Met het schrappen bedoelen we het schillen of schrapen van het buitenste laagje. Dit kan met een mesje (schrapen) of een dunschiller.
Dan snijd je een plakje van de boven- en de onderkant.
Wortelen bereiden
Wortel of peen kan je koken, stomen, stoven of roerbakken. Rauw eten in plakjes of geraspt. Voor de experimenterende kok zijn glaceren, karamelliseren en pureren een optie.
Voedingswaarde wortel
Energie | 33 kcal | Energie | 140 kJ |
Koolh. | 5,2 g | Vet | 0,2 g |
Eiwit | 1 g | Suikers | 4,9 g |
Vitamines
Vit. A | 1,5 mg | Vit. B3 | 0,6 mg |
Vit. B1 | 0,07 mg | Vit. B5 | 0,27 mg |
Vit. B2 | 0,05 mg | Vit. B11 | 13 µg |
Vit. E | 0,5 mg | Vit. K | 7,7 µg |
Mineralen
Natrium | 60 mg | Ijzer | 2,1 mg |
Kalium | 290 mg | Magnesium | 10 mg |
Calcium | 40 mg | Koper | 0,13 mg |
Fosfor | 35 mg | Zink | 0,6 mg |
De voedingswaarden per 100 gram.
Comments