Kefir – Wat is het, hoe maak je het en waarom?

  1. Leestijd 12 min
  2. 20 11 2016
Deel dit bericht
kefir zelf maken

Wat is kefir?

Wat is kefir?

Kefir is een gefermenteerde drank met een frisse en lichtzure smaak. Het bevat goede bacteriën en gisten. Deze drank ontstaat door kefirkorrels toe te voegen aan melk of water. Het drinken van kefir draagt bij aan een gezonde darmflora.

Maar er kleven meer voordelen aan deze ferment! In dit artikel lees je wat deze voordelen zijn, wat kefir eigenlijk is en hoe je zelf kefir kunt maken.

Het is goed om te weten dat niet elke vorm van kefir deze gezondheidsvoordelen heeft. Daarom heeft het panel van Makkelijk Afvallen verschillende merken getest op gezondheid. Wij vonden de kefir van Aard’g veruit het beste. Aard’g is namelijk het enige merk dat volledig suikervrij werkt. Dus mocht je op zoek zijn naar een kant-en-klare kefir op water basis, bekijk dan de kefir van Aard’g.

Hoe werken kefirkorrels

De kefirkorrels bestaan uit gisten en bacteriën die aan elkaar gegroeid zijn en een soort plantje vormen: een ‘kefirplantje’ of ‘yoghurtplantje’. Er zijn twee soorten kefirkorrels: melkkefirkorrels en waterkefirkorrels. Deze soorten zijn verschillend, maar hebben wel een soortgelijke werking.

Melkkefirkorrels zijn wit, romig en zien eruit als kleine sponsachtige bloemkolen. Deze korrels bestaan uit samenlevende gisten en bacteriën. Melkkorrels hebben melk nodig om zich te ontwikkelen. Als je melk bij deze korrels voegt, dan zullen de korrels dit opnemen en aanzwellen.

Waterkefirkorrels daarentegen zien eruit als een soort kleine kristallen. Ze zijn doorschijnend en hebben geen melk nodig om zich te ontwikkelen. Daarom worden deze korrels gebruikt met water.

Wat is het verschil tussen melkkefir en waterkefir?

Van de twee soorten kefirkorrels kunnen er twee soorten kefir gemaakt worden: melkkefir en waterkefir. Zodra de kefirkorrels worden toegevoegd aan melk (koe, schaap, geit, soja) treedt er fermentatie op en ontstaat er melkkefir. Tijdens deze fermentatie worden suikers omgezet in gassen, alcohol en zuur. Kefir is dus door een natuurlijk proces een licht alcoholische drank. Zo ontstaat er een dikke maar vloeibare melkdrank.

Waterkefir ontstaat door kefirkorrels toe te voegen aan water samen met suiker en vruchten. Hierdoor ontstaat er een frisse en lichtbruisende drank. Waterkefirkorrels hebben geen melk nodig om zich te voeden, dus kunnen met water gebruikt worden. Omdat het zich dus niet voedt met lactose (suiker in melk) moet er wel extra suiker toegevoegd worden. Waterkefir is lekker zoetig en kan veel smaken bevatten, omdat het met allerlei vruchten en kruiden gemaakt kan worden.

Onthouden
Kefir is een gefermenteerd drankje. Het proces wordt gestart door een samenstelling van bacteriën en gist. Melkkefir is romig en zurig en waterkefir is eerder fris en zoet.

Eeuwenoude geschiedenis

Melkkefir is ouder dan waterkefir. Waarschijnlijk is melkkefir duizenden jaren geleden ontstaan in de Kaukasus, in het oosten van Europa. Maar sommigen zeggen dat kefir zijn oorsprong kent in de bergen van Tibet. Kefirkorrels werden door herders samen met melk in zakken van dierenhuid gestopt, waardoor dit ging fermenteren.

In het begin ging dit nog ‘per ongeluk’, maar later werd dit opzettelijk gedaan. Zakken werden in het zonlicht gehouden zodat het fermentatieproces beter verliep. Er werd steeds wat verse melk toegevoegd om dit proces niet te stoppen. De kefirkorrels werden generatie op generatie doorgegeven. In die tijd hadden ze al door dat kefir goed is voor de gezondheid, maar dit werd pas bevestigd toen de Russen hier medische studies naar gingen doen.

Onthouden
Kefir is een is een ‘levend drankje’. De bacteriën blijven zich voortplanten. Zo kan een kefir generaties lang meegaan.

Voordelen en nadelen van kefir

Duizenden jaren geleden waren ze het er al over eens dat kefir grote voordelen voor de gezondheid heeft. Waterkefir en melkkefir zijn erg verschillend, maar hebben wel dezelfde voordelen.

Voordelen

  1. Kefir (melk en water) kan bijdragen aan gezonde darmen. Kefir werkt namelijk herstellend voor je darmflora en kan deze, na bijvoorbeeld een antibioticakuur, weer in balans brengen. De gisten en bacteriën komen van nature in je darmen voor en zijn daarom goed voor je darmflora. Daarnaast ontstaan er bij de vertering van suikers zuren. Deze hoge zuurgraad doodt slechte bacteriën in je lichaam.
  2. Een gezonde darmflora zorgt ervoor dat je spijsvertering goed werkt. Als je darmflora in balans is, dan wordt het eten in je lichaam makkelijker omgezet in verteerbare stoffen, wat een regelmatige stoelgang ten goede komt. Kefir die 24 uur gefermenteerd is werkt laxerend.
  3. Daarnaast bevat kefir veel vitaminen: B1, B2, B6, B8, B12, C, D, K en mineralen: calcium, ijzer. Door kefir te drinken voorzie je je lichaam dus van veel goede voedingsstoffen.
  4. Mensen met lactose-intolerantie kunnen melkkefir makkelijker verteren dan gewone melkproducten. Melkkefir is een melkproduct, maar omdat lactose in het fermentatieproces wordt omgezet in gassen, alcohol en zuur, zit er minder lactose in dan in melk. Hierdoor is kefir makkelijk te verteren. Er ontstaat dus een drank die lactosevrij en probiotisch is. Als je wilt weten wat probiotica zijn, dan raad ik je aan deze post te checken
  5. Volgens een onderzoek door de Society of Chemical Industry bevat kefir bacteriën die kunnen helpen om allergische reacties te verminderen. Ontstekingsreacties die in het lichaam ontstaan en allergische reacties veroorzaken, kunnen worden onderdrukt door kefir. Echter, het is volgens de onderzoekers wel nodig om hier meer onderzoek naar te doen.
  6. Daarnaast beschermen de goede bacteriën je lichaam tegen virussen en schimmels.

Onthouden
Kefir werkt actief aan een gezonde darmflora en stimuleert spijsvertering en een goede stoelgang. Het is een gezonde aanvulling op je dagelijkse dieet, ook voor mensen die lactose intolerant zijn. Kefir is probiotisch, werkt ontstekingsremmend en beschermt je tegen bacteriën en virussen. Lees deze uitgebreide post over je weerstand, virussen en verkoudheid. Hier gaan we dieper in op ‘het voeren van microben’ die het binnenste van je lichaam essentiële taken uitvoeren.

Nadelen

  1. Als je net begint met het drinken van kefir, krijg je in een keer veel probiotica binnen. Hierdoor kan het zijn dat je lichaam erg moet wennen en je ineens erge klachten kunt krijgen (diarree, misselijkheid). Laat je lichaam dus rustig wennen aan kefir. Ben je sterk lactose-intolerant? Neem dan waterkefir in plaats van melkkefir. Waterkefir bevat helemaal geen lactose.
  2. Aan waterkefir is extra suiker toegevoegd om het fermentatieproces op gang te brengen. Bij waterkefir blijft er dus meer suiker over dan bij melkkefir. Hierdoor is waterkefir voor diabetici dus niet direct geschikt. Door de kefir langer te laten fermenteren kan het suikerniveau afnemen. Daarentegen stijgt het percentage alcohol dan wel, omdat er meer suiker wordt afgebroken.

Onthouden
Houd er rekening mee dat je lichaam eerst moet wennen. Ben je lactose intolerant ga dan voor waterkefir. Vermijd je liever suiker, kies dan voor melkkefir.

Verder lezen: Wil jij dieper ingaan op het actief ontgiften van jouw lichaam? Lees dan hier verder in mijn uitgebreide artikel over detoxen.

Hoe kan je zelf kefir maken?

Kefir kun je kant-en-klaar kopen in de supermarkt. Daarnaast kun je kefir kopen op speciale kefir-webshops. Maar je kunt waterkefir en melkkefir ook erg gemakkelijk zelf maken! Hoe kun je kefir maken? Je kunt hiervoor melkkefirkorrels en waterkefirkorrels kopen die je zelf vermengt met melk of water.

Melkkefir maken

Voor melkkefir heb je ongeveer 250 ml melk nodig en 25 gram melkkefirkorrels. Roer de melkkefirkorrels door de melk. Doe het mengsel in een afgesloten pot en laat het ongeveer 1 tot 2 dagen fermenteren. Doe dit op het aanrecht of in een kastje, maar niet in de koelkast. Door de kou stopt de kefir namelijk met groeien.

Als je kefirkorrels bij melk doet, gaat het fermenteren en wordt het omgezet in kefir. Als de tijd om is haal je het mengsel door een zeef. De korrels die dan in de zeef achterblijven kunnen eruit gehaald worden om opnieuw te gebruiken.

Waterkefir maken

Meng voor waterkefir ongeveer 250 ml water met 15 gram waterkefirkorrels. Doe hier 25 gram suiker bij (bijvoorbeeld ahornsiroop), ½ citroen en 2 vijgen. Doe dit mengsel in een afgesloten pot en laat ook dit 1 tot 2 dagen staan. Niet in de volle zon, maar ook niet in de koelkast. Haal daarna het mengsel door een zeef zodat de vruchten en korrels van het water gescheiden worden. De citroen kun je nog even uitknijpen in het sap. De kefirkorrels kun je gewoon weer opnieuw gebruiken.

Tips

  • Gebruik voor het water en de korrels een verhouding van 1 op 10.
  • Hoe langer je de kefir laat fermenteren, hoe hoger het alcoholpercentage.
  • Gebruik geen metaal bij het bereiden van de kefir, maar gebruik houten pollepels en plastic bakken.
  • Gebruik schone materialen die ook vrij zijn van schoonmaakmiddel. Het beste maak je de materialen schoon met enkel heet water.
  • Voor de melkkefir kun je alle soorten melk gebruiken: koemelk, schapenmelk, geitenmelk, rijstmelk, sojamelk of kokosmelk.
  • Verzorg je kefirkorrels goed, dus voedt ze af en toe bij. Zo kunnen ze goed groeien en kun je misschien zelfs wat weggeven!
  • Je weet dat je waterkefir klaar is als deze zoet is, maar minder zoet dan suikerwater en als het water troebeler is geworden en een andere kleur heeft gekregen dan in het begin.
  • Je kunt eindeloos variëren met je waterkefir. Speel er een beetje mee! Voeg eens wat kruiden toe (kaneel) of abrikozen, dadels en gember.
  • Gebruik wel natuurlijke en biologische ingrediënten. Kefir is erg gevoelig voor bespoten fruit.
  • Bekijk voor een gemakkelijke oplossing de klaar-om-te-drinken kefir van Aard’g

Onthouden
Heb je het eenmaal tot leven gewekt, moet je het wel in leven houden. Als jij goed voor kefir zorgt, zorgt kefir goed voor jou ;-).

Recept: yoghurt van melkkefir

En als je kefir eindelijk klaar is, kun je het prima gebruiken in een lekker recept! Je waterkefir kun je gewoon lekker drinken, alsof je een glaasje limonade of water neemt (maar dan iets bruisender). Melkkefir kun je gebruiken voor smoothies, maar je kunt er ook yoghurt of kwark van maken. Daarom hierbij een recept voor kefiryoghurt!

Nodig

  • 1 liter zelfgemaakte melkkefir (24 uur gefermenteerd)
  • een vergiet
  • een schone theedoek
  • een kom
  • lekkere toevoegingen naar keus (honing, noten, vruchten, kruiden)

Doen

Leg de schone theedoek in het vergiet. Schep hier de zelfgemaakte (of gekochte) kefir in. Zet het vergiet bovenop een kom, zodat vocht uit de theedoek in de kom kan vallen. Laat dit zo staan voor ongeveer 5 à 6 uur. Daarna kan de yoghurt uit de theedoek geschept worden! Laat je het langer staan? (7 à 8 uur), dan wordt de yoghurt dikker en ontstaat er een dikke kwark.

Eet de yoghurt puur of maak het lekker met de toevoegingen. Ideaal als ontbijtje!

Heb jij al ervaring met kefir of heb je een lievelingsrecept? Laat een reactie achter in het reactieveld!

Hoe nu verder?

Wil je je verder verdiepen in de mogelijkheden voor jouw innerlijke verzorging, lees dan verder in in van deze posts:

>>> Appelazijn zuivert je lichaam en helpt met afvallen
>>> Kefir is een goede vervangers voor yoghurt. Er zijn nog meer alternatieven voor zuivel. Leer ze kennen!

Beoordeel dit artikel!

Slecht artikel Super artikel
Niels Bosman

Grondlegger van de Makkelijk Afvallen methode. Mijn grootste passie is om een zo gezond en gelukkig mogelijk leven te leiden en ook anderen hiertoe te inspireren. Ik ben erg trots op ons platform en hoeveel mensen we we dagelijks inspireren met onze programma's.

44 reacties

Dit vinden andere gebruikers van dit artikel
  • Diana rave

    Hoe voed je kefir korrels

  • Driesje osinga

    HEB WAT MELKFEFIR IN DE DIEPVRIES BEWAARD
    MAAR IK KRIJG HET NIET MEER ALS VOORHEEN , WAT DOE FOUT
    jaren gemaakt altijd goed

    • Niels Bosman

      Hoi Driesje, misschien zijn de kefir korrels niet meer goed?

    • De Clercq Rita

      ik zet de kefir met een beetje melk in de diepvries en daarna laat ik hem uit lekken en daarna terug melk op doen .ik gebruik hem al 35 jaar.

Geef een reactie