Waarom aspartaam geen gevaarlijk suikervervanger is

Drink jij wel een light frisdranken? Dan krijg je waarschijnlijk aspartaam binnen. Lees hieronder wat je hierover moet weten!

  1. Leestijd 12 min
  2. 23 05 2021
Deel dit bericht
Laten zien dat aspartaam een goede suikervervanger is.

Je zit lekker op een terrasje in de zon en verlangt naar een overheerlijk dorstlessend drankje. Alcohol laat je (nog) even staan. Maar op een suikerbom zit je ook niet op te wachten.

Je kiest daarom wijselijk voor een light frisdrankje. Geen suiker, maar wel lekker verfrissend. En zoet.

Verslaafd aan suiker

Kiezen voor een light drankje lijkt een verstandige keuze, want suiker is een van de grootste boosdoeners van overgewicht en andere aandoeningen. Maar zijn light frisdranken dan niet gevaarlijk?

Voordat we die vraag beantwoorden is het wel goed om te weten waarom we gewoon geen genoeg van zoetigheid krijgen. Hoe komt het dat één koekje altijd twee wordt, en twee koekjes er altijd drie worden?

Biologische verklaring

Na dat ene koekje werk je een heel pak weg en voel je je schuldig… Maar je kunt er niet zoveel aandoen. Een leuk excuus denk je misschien, toch is het echt zo.

Sugercravings zijn namelijk biologisch verklaarbaar: zoete dingen, zoals fruit, waren vroeger schaars. Dus als je de mogelijkheid had, propte je jezelf vol voor tijden van schaarste! De koolhydraten in de zoete producten kon je lichaam namelijk goed gebruiken om te overleven.

Vandaag de dag zien we een goede trend. Mensen proberen af te kicken van suiker, door het volgen van een keto dieet of een detox periode. Dat lijkt de enige manier om die suikerovervloed te verminderen.

Suikerovervloed

Die schaarste van vroeger is vandaag de dag ver te zoeken. Sterker nog: we leven in tijden van suikerovervloed. Overal waar je kijkt zie je zoetigheid.

Je kunt niet meer even door de supermarkt lopen zonder vele verleidingen te moeten weerstaand. Of het überhaupt wenselijk is dat deze verleidingen overal zijn, is een grotere vraag.

Voor nu duiken we in de methoden om suikerinname tegen te gaan op een andere creatieve manier: zoetstoffen. En dan vooral dé zoetstof waar je veel over hoort: aspartaam.

Geschiedenis van zoetstoffen

Frisdranken vol kunstmatige zoetstoffen lijkt iets van de laatste jaren, maar dat is niet het geval. Zoetstoffen bestaan al sinds de negentiende eeuw, met als bekendste zoetstof ‘sacharine’.

Misschien komt die zoetstof je bekend voor, want vooral in de jaren ’60 en ’70 was sacharine erg populair. Nadat uit onderzoek bleek dat sacharine tumoren ontwikkelde bij ratten, werd de zoetstof verboden.

Echter, dit bleek een verkeerde conclusie van de onderzoekers – maar het gerucht dat zoetstoffen kanker zouden veroorzaken, was toen al de wereld ingeslingerd. En zoals dat gaat met geruchten: een rectificatie komt minder hard binnen dat het originele gerucht.

De opkomst van aspartaam

Toch bleef jarenlang een donkere wolk hangen om sacharine. Maar toen verdween sacharine uit het oog, en maakte plaats voor aspartaam – ook wel E-nummer E951.

Aspartaam bevat, net als sacharine, geen calorieën. Aspartaam is 200 keer zoeter dan suiker en daarom is bijzonder weinig aspartaam nodig om een drankje zoet te maken.

Maar net als bij sacharine doen ook rondom aspartaam geruchten over gevaren van de zoetstof. Je hebt vast wel eens de geruchten gehoord: aspartaam als kankerverwekker, of als oorzaak van andere ziektes.

Waar zitten zoetstoffen allemaal in? (cola light)

En je wilt natuurlijk niet ziek worden van ja cola light op het terrasje. Want is wel waar aspartaam het meeste in voorkomt: frisdranken. Soms zit het ook in eten. Vooral snoep, dan eigenlijk.

Aspartaam bestaat uit zoet smakende stukjes eiwit en methanol. Deze eiwitten verschillen voor je lichaam niet wezenlijk van de eiwitten die je ook uit vlees, melk en bonen haalt.

aspartaam of E 951 herkennen in voeding en producten

Is aspartaam kankerverwekkend?

Het is belangrijk om je te realiseren dat aspartaam éen doel heeft: om zonder suiker te genieten van frisdrank. Om je drankje zoet te maken dus, zonder de nadelen van suiker.

Want uit drank wil je echt zo min mogelijk suiker halen, omdat elke gram suiker in drank er een teveel is. Light varianten zijn daarom een mooie uitkomt, al hoor je vaak over de kankerverwekkende eigenschap van aspartaam. Maar wat klopt daar nou eigenlijk van?

Onderzoek naar kanker

Om te achterhalen hoe veilig aspartaam is, werd in 2011 zeer uitgebreid onderzoek gedaan naar de gevaren van deze zoetstof. Uit de 600 gecombineerde studies kwam geen gevaar naar bovendrijven.

Aspartaam is dus – voor zover er nu wetenschappelijk onderzoek naar gedaan is – niet kankerverwekkend. En dat beaamt het Voedingscentrum dan ook. [1]

Geruchten over aspartaam

Hoe komt het dan dat je zoveel geruchten hoort over aspartaam? De kans is namelijk groot dat je in één adem ‘kanker’ en ‘aspartaam’ voorbij hebt horen komen.

Dit komt doordat er in 2 Italiaanse studies zijn gepubliceerd, waaruit zou blijken dat muizen kanker kregen door aspartaam.

Reden genoeg voor de Europese Voedselveiligheidsautoriteit om deze studies even goed onder de loep te nemen. Hun conclusie: de tumoren werden niet door aspartaam veroorzaakt, maar doordat de muizen chronische ontstekingen hadden aan hun ademhalingsorganen. [2]

De muizen waren dus al ziek voordat ze getest werden. Daarnaast bleek de statistiek in het onderzoek ook niet te kloppen, volgens het Voedingscentrum.

Gezonder dan suiker

Aspartaam is dus niet kankerverwekkend. Sterker nog, organisaties als KWF Kankerbestrijding en het Diabetesfonds raden juist aan om lightproducten te nemen, aangezien deze gezonder zijn dan de originele varianten mét suiker.

Niet voor niets heeft aspartaam een E-nummer. Deze krijg je pas nadat de Europese autoriteit voor voedselveiligheid een voedingsstof heeft gecontroleerd en het gebruik veilig is.

Pas als zeker is dat een stof niet schadelijk is voor de gezondheid en je er niet te veel van binnen kunt krijgen, krijgt een stof een E-nummer.

Wat is teveel suiker?

We weten allemaal dat teveel suiker niet goed voor je is. Maar wat is teveel? Eigenlijk alle suiker uit bewerkte producten, en al helemaal uit frisdranken.

Elke gram suiker in frisdrank is overbodig. Als je gebalanceerd eet, haal je alle koolhydraten / suikers uit je dieet zoals granen en fruit. De kans op een tekort aan suiker is vandaag de dag nihil.

Liever minderen dus, en daar kunnen lightproducten je bij helpen.

Voordelen van lightproducten

Maar wat zijn lightproducten dan precies? Etenswaren mogen ‘light’ heten als er 30 procent minder suiker in zit of als ze 30 procent minder calorieën leveren.

Bij frisdrank mag dit alleen als er helemaal geen calorieën meer in zitten. Maar elk voordeel heeft z’n nadeel, zonder suiker is frisdrank niet meer lekker.

En daarom zijn zoetstoffen uitgevonden: ze kunnen frisdrank zo caloriearm én zoet maken. Al kunnen we niet vaak genoeg benadrukken: géén frisdrank is altijd beter!

Voordelen zoetstoffen

En caloriearm is niet het enige voordeel van suikerarme frisdrank.

Als je producten drinkt (of eet) waarin suiker is vervangen door zoetstoffen zoals aspartaam, dan zorgt dit voor een minder hoge toename van je bloedsuikerspiegel dan als je dezelfde producten eet met suiker.

Ook zijn producten waarin de suiker is vervangen door zoetstoffen beter (lees: minder slecht) voor je tanden dan dezelfde producten met suiker.  Zoetstoffen spelen namelijk in tegenstelling tot suiker geen rol bij het ontstaan van tandcariës – de welbekende gaatjes.

Nadelen van aspartaam

Het gerucht dat aspartaam kankerverwekkend zou zijn, hebben we al ontkracht. Maar waarschijnlijk heb je ook wel eens gehoord dat aspartaam alsnog slecht voor je kan zijn, bijvoorbeeld voor je tanden of door methanol.

Je tanden zijn je visitekaartje en dat wil je graag zo houden.

En inderdaad bevatten lightdranken zuren die tanderosie veroorzaken, maar dat doen frisdranken met suiker net zo erg. Sterker nog , frisdranken mét suiker zijn een flink tikkeltje schadelijker.

Methanol in aspartaam

En dan nog methanol. Aspartaam wordt in ons lichaam omgezet in de aminozuren fenylalanine en asparaginezuur, waarbij methanol ontstaat.

Onderzoek wijst uit dat je lichaam aspartaam afbreekt in verschillende stoffen, waaronder het giftige methanol. Maar dat gebeurt ook als je groente of fruit eet.

Zo is de hoeveelheid methanol die in je lichaam vrijkomt na het drinken van cola light vergelijkbaar met wat er vrijkomt nadat je een klein appeltje hebt gegeten.

Niets om bang voor te zijn dus.

Allergie aspartaam

Maar er is éen ding maar je wel echt op moet letten als je fan van lightdrankjes bent. Je kunt namelijk allergisch zijn voor fenylalanine, wat in aspartaam zit.

Op lightproducten en andere frisdranken met aspartaam staat dan ook de waarschuwing: ‘bevat een bron van fenylalanine’.

Gelukkig hoeven de meeste mensen zich hier geen zorgen over te maken, want deze waarschuwing is bedoeld voor mensen die de erfelijke stofwisselingsziekte fenylketonurie hebben. De waarschuwing op het etiket is dus eigenlijk een soort allergiewaarschuwing.

Verslavende effect van zoetstoffen

Voordat we naar de conclusie springen, nog één kleine opmerking bij het gebruik van zoetstoffen, zoals aspartaam. Want zoetstoffen leiden wel tot een gevaarlijke associatie: je brein denkt ‘suiker!’ zonder dit echt binnen te krijgen.

Je hersenen kunnen zich bedrogen voelen door de kunstmatige zoetstoffen. Het gevolg? Je brein vraagt om meer calorieën, zodat dit overeenkomt met de hoeveelheid zoetigheid die je binnenkrijgt (bron).

En op die manier kunnen zoetstoffen bijdragen aan onnodige kilo’s, al blijft dit bij echte suiker natuurlijk ook het geval.

Aspartaam versus suiker

Dus, kun je in het zonnetje op het terras beter voor een standaard frisdrank met veel suikers gaan of een light variant met aspartaam?

Eerlijk is eerlijk, zoetstoffen zijn een omweg om hetzelfde te bereiken: je vraag naar zoetigheid bevredigen. En die associatie wil je eigenlijk afleren.

Vraag jezelf daarom af: waarom drink ik frisdrank? En hoeveel frisdrank drink ik? Probeer langzaam aan steeds minder frisdrank te drinken en zo je vraag naar zoetigheid af te leren. Neem bijvoorbeeld een lekker verfrissend watertje met een citroen erin! Of wat dacht je van kombucha?

Advies van Makkelijk Afvallen

En mocht je dan toch zo nu en dan frisdrank willen, dan kan is een light variant suiker technisch stukken beter dan standaard frisdrank – aspartaam is goed onderzocht en kan weinig kwaad.

Allerbelangrijkste is een gebalanceerd dieet met veel groenten, fruit en onbewerkte producten. Drink lekker veel water en thee, hier en daar een koffie en dan kun je natuurlijk ook met mate genieten van een alcoholische versnapering of frisdrank, als het maar geen gewoonte wordt – want aspartaam of niet: géén frisdrank blijft het beste voor je.

Beoordeel dit artikel!

Slecht artikel Super artikel
Niels Bosman

Grondlegger van de Makkelijk Afvallen methode. Mijn grootste passie is om een zo gezond en gelukkig mogelijk leven te leiden en ook anderen hiertoe te inspireren. Ik ben erg trots op ons platform en hoeveel mensen we we dagelijks inspireren met onze programma's.

5 reacties

Dit vinden andere gebruikers van dit artikel
  • Maud

    Je vergeet alleen dat je hersenen ook van aspartaam een seintje krijgen dat je zoet binnen krijgt. Dit is nadelig omdat je dan wel insuline aanmaakt maar er vervolgens geen echte suiker in de aderen is om af te breken en je dus uiteindelijk steeds meer moet/gaat eten omdat je bloedsuikerspiegel te laag wordt. Vind ik als diabeet wel een belangrijk nadeel.

    • Mart de Jong

      Hoi Maud!

      Bedankt voor je bijdrage en helemaal mee eens: beter helemaal geen toegevoegde suikers én geen zoetstoffen. Maar als je dan toch écht dat ene colaatje wil drinken, kun je beter voor de variant met aspartaam gaan. Tenzij je de erfelijke stofwisselingsziekte phenylketonurie hebt, dan kun je aspartaam (een bron van fenylalanine) beter links laten liggen.

      gr. Mart

  • Mathilda van Bentum

    Ik lees niets over dat mensen met spierziekten ook afgeraden werden om aspertaam te gebruiken. Is dit inmiddels achterhaald?

    • Evelien Vis

      Daar gaan verschillende verhalen over de ronde. Omdat aspartaam door de EU is goedgekeurd en ook het voedingscentrum bijvoorbeeld het goedkeurt en adviseert ipv suiker kun je het prima gebruiken. Ook hier geldt, met mate en overdaad schaadt.

      • Mart de Jong

        Hoi Mathilda & Evelien!

        Bedankt voor jullie bijdragen. Een concreet artikel over de link tussen spierziekten en aspartaam heb ik niet kunnen vinden. Ik denk dat dit achterhaald is, maar hoor het graag als je hier iets over vindt.

        Aspartaam is inderdaad goedgekeurd door De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid, wat alleen gebeurt als een stof niet schadelijk is voor de gezondheid en als je er niet te veel van binnen kunt krijgen. Zoals in onderstaand artikel te lezen valt, moet je wel héél véél cola drinken om de grenzen op te zoeken: https://www.bnnvara.nl/kassa/artikelen/hoe-gevaarlijk-is-de-zoetstof-aspartaam-nou-echt.

        Fijne dag!
        gr. Mart

Geef een reactie